RƯỢU VANG PHÁP ĐÔI ĐIỀU CẦN BIẾT

Rượu Vang là loại đồ uống có cồn phổ biến tại Pháp.Tại quốc gia đặc biệt này, rượu và rượu vang nói chung được người dân ví von nó giống như một thứ nước uống của cuộc sống. Nói đây không phải nhấn mạnh việc người dân Pháp sử dụng quá nhiều dẫn đến lạm dụng rượu vang và đồ uống có cồn. Thực tế để chỉ dẫn và cho chúng ta hiểu biết thêm thông tin, Pháp là một trong những nhà sản xuất rượu vang lớn nhất trên thế giới.

 Người Pháp sử dụng rượu vang hàng ngày.

Rượu Vang Pháp tại TpHcm

Tại Pháp, nghề trồng nho và làm rượu vang cũng là một phần đặc biệt quan trọng trong nền nông nghiệp của quốc gia này. Với nhiều nhãn hiệu rượu vang nổi tiếng, Pháp là nước giữ thị phần nhiều nhất trong lĩnh vực xuất khẩu rượu vang trên thế giới và tạo nên thương hiệu truyền thống trứ danh.

Với khối lượng từ 50 đến 60 triệu hectoliters rượu Vang mỗi năm (1 hl=100 lít), hay 7-8 tỷ chai. Pháp là một trong những nhà sản xuất rượu vang lớn nhất trên thế giới.  Những dấu vết lịch sử cho thấy, rượu vang Pháp xuất hiện vào thế kỷ thứ VI trước Công nguyên, với nhiều vùng rượu vang của Pháp ghi nhận lịch sử làm rượu của họ từ thời La Mã. Các loại rượu vang được sản xuất đa dạng chủng loại. Từ ​​các loại rượu cao cấp đắt tiền được bán trên thị trường cho tới những loại rượu vang bình dân chỉ được thấy ở Pháp như rượu Margnat trong giai đoạn hậu chiến tranh thế giới thứ hai.

+ Hai khái niệm chính của các loại rượu vang cao cấp ở Pháp là khái niệm "terroir", thứ góp phần tạo ra phong cách rượu vang. Với mỗi nơi trồng nho khác nhau và rượu vang được sản xuất sẽ cho ra hương vị và đặc tính khác biệt. Khái niệm thứ hai cần quan tâm là hệ thống "nhãn hiệu nguồn gốc có kiểm định" - Appellation d'origine contrôlée (AOC). Các quy tắc về rượu vang xác định chặt chẽ những giống nho và quá trình sản xuất rượu vang nào được chấp nhận để phân hạng trong hàng trăm tên gọi của Pháp được xác định về mặt địa lý, có thể bao gồm toàn bộ các vùng, từng ngôi làng hoặc ngay cả những vườn nho cụ thể.

 Hình ảnh thu hoạch nho tại vùng Bordeaux- Pháp.

+ Pháp là nơi có nguồn gốc của nhiều giống nho phổ biến đang được trồng trên toàn thế giới (nho Cabernet Sauvignon, Chardonnay, Pinot Noir, Sauvignon Blanc, Syrah..) Cũng như các phương thức sản xuất và phong cách rượu vang đang được sản xuất tại các quốc gia khác trên thế giới. Mặc dù một số nhà sản xuất đã hưởng lợi trong những năm gần đây do giá cả tăng cao và nhu cầu rượu vang uy tín của Burgundy và Bordeaux tăng lên, ngành công nghiệp rượu vang của Pháp bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm tiêu thụ trong nước, trong khi đó quốc tế phải cạnh tranh với sự phát triển mạnh mẽ của nhiều loại rượu vang Tân Thế Giới(Là các quốc gia sản xuất rượu Vang mới nổi như: Chile, Argentina, Mỹ…)

​

Những mẫu vang Pháp rất được ưa chuộng tại Việt Nam.

- Các vùng trồng nho tại Pháp:

+ Terroir (ruộng nho) là khái niệm dùng để chỉ vùng đất nơi trồng nho, nguyên liệu để làm rượu vang. Terroir có ý nghĩa quyết định đối với chất lượng rượu vang và chúng được ghi chú rất rõ ràng trên nhãn rượu. Dựa vào terroir người ta có thể xác định giống nho (cépage) của loại nho làm rượu cũng như các yếu tố khác ảnh hưởng tới chất lượng rượu.

Đơn vị trồng nho lớn hơn terroir là vignoble (vùng trồng nho). Một vignoble có thể bao gồm nhiều terroir khác nhau với chất lượng nho và rượu sản xuất ra khác nhau. Trên lãnh thổ nước Pháp có 14 vignoble chính, trong đó lớn nhất là vùng trồng nho Languedoc ở Tây Nam nước Pháp. Ngoài ra Pháp còn một số vùng trồng nho nhỏ ở Lyon, Bugey, Lorraine và Île-de-France. Danh sách cụ thể 14 vùng trồng nho gồm:

• Vùng trồng nho Alsace: Sản phẩm chủ yếu là rượu vang trắng với các cánh đồng nho nằm ở bờ Đông sông Rhine sát biên giới với Đức.
• Vùng trồng nho Beaujolais: Nằm gần thung lũng sông Rhône, sản phẩm chủ yếu của vùng là rượu vang đỏ.
• Vùng trồng nho Bordeaux: Vùng trồng nho nổi tiếng của Pháp nằm sát bờ Đại Tây Dương với sản phẩm chính là rượu vang đỏ.
• Vùng trồng nho Bourgogne: Vùng trồng nho nằm ở phía Đông nước Pháp với sản phẩm chính là vang đỏ và vang trắng. Cùng với Bordeaux, đây là vùng trồng nho lớn nổi tiếng với chất lượng rượu hàng đầu của Pháp.
• Vùng trồng nho Champagne: Sản phẩm là loại vang nổ đặc trưng - sâm-panh (champagne), tên gọi chỉ được dùng duy nhất cho các loại vang nổ sản xuất từ vùng này.
• Vùng trồng nho Corse
• Vùng trồng nho Jura
• Vùng trồng nho Languedoc và Roussillon: Hai vùng trồng nho phía Nam nước Pháp với diện tích lớn nhất trong số 14 vùng. Đây là nơi chuyên sản xuất các loại vang bình dân với đủ loại đỏ, hồng và trắng.
• Vùng trồng nho Provence
• Vùng trồng nho Savoie
• Vùng trồng nho Sud-Ouest: Cho ra đời mẫu Vang Terra Vallona đặc sắc
• Vùng trồng nho Val-de-Loire
• Vùng trồng nho thung lũng sông Rhône

Mẫu vang đặc sắc Terra Vallona đến từ vùng trồng nho Sud Ouest.

- Hệ thống phân loại rượu vang Pháp:

Hình ảnh tháp phân hạng Vang Pháp theo cấp độ.

+ Năm 1935, nhiều quy định luật lệ đã được thông qua để kiểm soát chất lượng rượu Pháp. Họ đã thành lập hệ thống Appré d’origine contrôlée, được điều hành bởi một ủy ban giám sát chặt chẽ (Viện tuyên bố xuất xứ quốc gia, INAO). Do đó, Pháp có một trong những hệ thống lâu đời nhất về bảo hộ nguồn gốc rượu vang trên thế giới và các luật lệ nghiêm ngặt liên quan đến quá trình sản xuất rượu vang. Nhiều hệ thống khác của châu Âu được mô phỏng theo hệ thống này như hệ thống tại Ý, Tây Ban Nha, Đức…

+ Từ “appellation” đã được các nước khác sử dụng tại những quốc gia khác, đôi khi có ý nghĩa lỏng lẻo hơn nhiều. Chẳng hạn như luật rượu vang Liên minh Châu Âu đã được mô hình hoá sau khi Pháp, xu hướng này có thể tiếp tục với việc mở rộng EU.

+ Về tổng quan, rượu vang Pháp được phân chia thành 3 loại bao gồm: AOC, Vin de Pay – IGP, Vin de France (Vin de Table). Hai loại thuộc rượu vang thông thường “Table wine”, một loại thuộc rượu vang chất lượng cao cấp theo khu vực cụ thể (Quality Wines Produced in Specified Regions – QWPSR)

- Phân loại rượu vang AOC (Appellation d’Origine Contrôlée):

+ Đây là phân hạng cao cấp nhất của rượu vang Pháp quy định những loại rượu vang được sản xuất trên một vùng thổ nhưỡng cụ thể (terroir), kết hợp với điều kiện tự

nhiên và yếu tố con người để xác định chất lượng và nét đặc trưng của chúng. Có những chi tiết kỹ thuật quy định quá trình sản xuất như thế nào.

 + Được khởi xướng từ năm 1919 nhưng mãi đến năm 1934, AOC mới chính thức được công nhận rộng rãi là hệ thống phân loại toàn diện và duy nhất. Những chai rượu vang phân loại AOC thường được đặt tên kèm theo vùng sản xuất (Chẳng hạn như Champagne hay Bordeaux). Điều này có thể hiểu như một mô tả đặc trưng của khu vực mà không loại rượu vang nào ngoài phân loại AOC được sử dụng.

 + Các yếu tố được quy định bởi AOC bao gồm terroir, giống nho, phương thức sản xuất, vị trí địa lý của những vườn nho trồng nho, loại nho được sử dụng, sản lượng nho tối đa mà người sản xuất có thể thu hoạch từ một vườn nho nhất định và thời gian tối thiểu rượu cần lão hóa trước khi nó được đem bán và mức độ cồn tối thiểu.

Những chai Vang niên vụ 2015, phân hạng AOC rất được ưa chuộng.

Để đánh giá chất lượng rượu vang trong cùng phân loại AOC, hệ thống sử dụng xếp loại Grand Cru và Premier Cru

-  Về phân hạng Grand Cru

Thể hiện là những chai rượu vang hảo hạng nhất của Pháp. Thuật ngữ này mô tả loại rượu vang theo hai cách.

+  Mảnh ruộng nơi mà nho được trồng (thường được áp dụng phổ biến tại Burgundy, Alsace, Champagne hay đôi khi được sử dụng ở Languedoc và thung lũng Loire). “Chateaux” sản xuất rượu vang (chỉ dành riêng cho vùng Bordeaux thường đi liền với thuật ngữ Grand Cru Classé 1855)

 Chai Vang Sansonnet ở phân hạng cao cấp Grand Cru.

- Phân loại rượu vang Vin de Pays – IGP (Indication Géographique Protégée)

+ Đây là phân loại nằm ở giữa thể hiện sự đánh giá, phân hạng cao hơn so với rượu vang thường (Vin de Table) nhưng dưới tiêu chuẩn đánh giá của phân loại AOC. Từ Vin de Pays được hiểu là “rượu vang của quốc gia” và ở đây là rượu vang chất lượng được sản xuất tại Pháp.

+ Không giống như các loại rượu vang thường Vin de Table, dòng vang chỉ được cho là đến từ Pháp, Vin de Pays cũng mang tên vùng địa lý xuất xứ và hiển thị niên vụ nho (vintage).

+ Để đạt được phân loại này, nhà sản xuất phải đem rượu đi phân tích và thử nếm tại INAO. Những chai rượu vang được quy định phải được làm từ một số loại nho hoặc hỗn hợp nhất định. Các quy định về các giống nho được phép và cách dán nhãn thông thường ít nghiêm ngặt hơn quy định về rượu vang AOC. Trong năm 2009, phân loại Vin de pays đã được thay tên mới thành IGP – Indication Géographique Protégée, như hình ảnh một vài mẫu vang phân hạng IGP ở trên có : Terra Vallona, De Reyne Bordeaux, Chatteau La Gravette…

- Ngoài ra còn có những phân hạng khác như:

+ Vin de Pays theo vùng
Những vùng rượu vang Vin de Pays bao gồm 4 vùng
+ Vin de Pays du Jardin de la France (thung lũng Loire)
+ Vin de Pays des Comtés Rhodaniens (vùng Rhone, Beaujolais, Jura, Savoie)
+ Vin de pays du Comté Tolosan (vùng phía Tây Nam, không bao gồm Bordeaux)
+ Vin de Pays d’Oc (vùng Languedoc)

+ Vin de Pays theo khu vực hành chính

Một số khu vực vùng hành chính khi sản xuất ra rượu vang thường tự gắn liền theo tên địa danh Vin de Pays riêng biệt

 + Zonal Vin de Pays: Một vài khu vực nhỏ hơn cũng có quyền ghi lên nhãn rượu vang của họ là Vin de Pays. Điểm ranh giới của một Zonal Vin de Pays có thể phản ánh terroir nhất quán (chứ không cần thiết là sự về vùng hành chính) và những vùng như vậy có tiềm năng lớn để đạt được phân loại AOC

- Phân loại rượu vang Vin de France (Vin de Table):

+ Vin de France đã được thay thế cái tên Vin de Table đã lỗi thời từ năm 2010. Dù tên gọi có thay đổi, nhưng họ vẫn giữ được chất lượng cơ bản nhất của vang Pháp. Đây là loại vang ít được kiểm soát nhất (và sản lượng tiêu thụ ít nhất) so với các loại vang khác.

+ Rượu vang Vin de France có thể làm từ giống nho bất kỳ mọc ở bất kỳ đâu trên lãnh thổ nước Pháp. Tuy nhiên, ở trên nhãn chai vang sẽ không đề cập đến xuất xứ của nho tại một vùng cụ thể. Niên vụ và giống nho sẽ là sự lựa chọn đưa lên nhãn tùy ý.Tuy nhiên số lượng rượu vang phân loại Vin de France chiếm tỷ trọng khá ít so với các phân loại rượu vang khác tại Pháp.

17/08/2020 08:46 AM 1579